To μυθιστόρημα της Σώτης Τριανταφύλλου καλύπτει, μέσα από τις ζωές των προσώπων μιας ελληνικής οικογένειας, σχεδόν έναν αιώνα έντονων κοινωνικοπολιτικών ανακατατάξεων και πολιτιστικών ζυμώσεων παγκοσμίως, από το Κάιρο του 1866 ως την Αθήνα τις παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο Στέφανος Ασημάκης βρίσκεται στο Κάιρο όταν οι Γάλλοι κατασκευάζουν τη διώρυγα του Σουέζ. Στην Ευρώπη, με τη βιομηχανική επανάσταση, ένας νέος κόσμος αναδύεται, τον οποίο ο Στέφανος ονειρεύεται να ενώσει με γέφυρες και σιδηροδρόμους. Αργότερα ο γιος του, ο Μάρκος οραματίζεται να κατασκευάσει μολύβια και να τα δώσει στον κόσμο για να εκφράζεται. Ο σύντροφός του ο Βάγκαλης να σκορπίσει κοινωνικές επαναστάσεις και να αλλάξει το κατεστημένο. Και με την κόρη του Μάρκου, τη Λουίζα, μετά από χρόνια τόσο κοινωνικών όσο και προσωπικών αγώνων σε Αλεξάνδρεια, Βερολίνο, Ζυρίχη, Αγία Πετρούπολη, να επιστρέψουν στην Ελλάδα και να προσπαθήσουν να επιδιώξουν το όνειρο του Μάρκου, να φτιάξουν ένα εργοστάσιο μολυβιών. Σαν η ιστορία και οι χαρακτήρες να επαναλαμβάνονται, σαν να μην μπορούμε να ξεφύγουμε από το DNA μας, από τις ρίζες μας. Και άλλα όνειρα να γίνονται αληθινά, άλλα να ματαιώνονται, άλλοι άνθρωποι να αντιστέκονται, να προσπαθούν να αλλάξουν τον κόσμο, να μην τα καταφέρνουν, άλλοι να εγκαταλείπουν, άλλοι να συμβιβάζονται κι άλλοι να συνεχίζουν, και μερικοί να λούζονται επιλογές που δεν είναι δικές τους.
Μου άρεσε ιδιαίτερα η σκιαγράφηση της προσωπικότητας του Βάγκαλη, θεωρώ ότι είναι ο πιο ολοκληρωμένος χαρακτήρας στο βιβλίο, ένας πολίτης του κόσμου, με ψυχικές διαταραχές, που είναι μέσα στις εξελίξεις, αλλά ταυτόχρονα και παρατηρητής, που χάνει συντρόφους του και θρηνεί ανθρώπους που αγάπησε και παραμένει "ολόκληρος" ως το τέλος, ένα τέλος δύσκολο καθώς βρίσκεται σε μια Ελλάδα που βασανίζει τους κουμουνιστές, στα πρόθυρα πολέμου.
"Η ζωή μας είναι μια σκυταλοδρομία ονείρων: άλλος φτιάχνει το όνειρο κι άλλος το πραγματοποιεί, ο ένας το δίνει στον άλλον και μέσα στην κούρσα μερικοί το ρίχνουν κάτω και οι επόμενοι το τσαλαπατάνε."
Το μυθιστόρημα της Σ.Τ. εμπίπτει στην κατηγορία του ιστορικού μυθιστορήματος, οι ήρωες του, άνθρωποι καθημερινοί, συνυπάρχουν με τον Γκάστον Βολφ, τη Ρόζα Λούξεμπουργκ, τον Λένιν, τον Τρότσκι, τον Μαγιακόφσκι. Πρωταγωνιστής παραμένει η ιστορία, οι ήρωες είναι πολλοί, άλλοι διαγράφονται επαρκώς άλλοι λίγοτερο. Η συγγραφέας ασκεί έντονη κριτική στα ακραία καθεστώτα, στη ρωσική επανάσταση και στα εγκλήματα του Σταλινικού καθεστώτος, στο πως μια δύναμη αλλαγής γίνεται ένα αυταρχικό καθεστώς υποκρισίας, πως η εξουσία διαφθείρει, πως οι άνθρωποι πολώνονται, αν ο σκοπός τους αγιάζει τα μέσα, πως διαχειρίζονται τις ματαιώσεις τους, πως αποφεύγουν να αποδεχτούν τις αστοχίες τους, πως ξεστρατίζουν από το αρχικό τους όραμα, όταν πιέζονται από έντονες κοινωνικοπολιτικές αλλά και προσωπικές αναταράξεις,
Η συγγραφέας επιχείρησε ένα αναμφίβολα μεγαλόπνοο σχέδιο, να συμπεριλάβει σε ένα μυθιστόρημα όλη την περίοδο του ευρωπαικού μοντερνισμού, μια περίοδο που επέφερε ριζικές κοσμογονικές αλλαγές σε λίγο διάστημα. Η αφήγησή της είναι πάντα ρέουσα, σε συνεπαίρνει, δε σε κουράζει και είτε συμφωνείς, είτε δε συμφωνείς με τις πολιτικές τοποθετήσεις της συγγραφέως, την παραδέχεσαι!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου