Δεν ξέρω γιατί μου πήρε τόσα χρόνια να διαβάσω Ιζαμπέλ Αλιέντε. Από τις πρώτες σελίδες κατάλαβα πόσο σπουδαία συγγραφέας είναι, πόσο διευσδυτική, με βαθειά και σφαιρική ματιά στο τι συμβαίνει γύρω της και πόσο καλή πένα έχει- αναμφίβολα είναι μια από τις σπουδαιότερες συγγραφείς του κόσμου.
Το βιβλίο μας μεταφέρει στη Χιλή, στα χρόνια της δικτατορίας του Πινοσέτ. Εκεί η Αλιέντε έχει βάλει τους ήρωές της να ζουν σε μια εποχή απόλυτου φόβου, κατατρεγμού και ανελευθερίας, να αντιμετωπίζει ο καθένας την πραγματικότητα με τις δικές του δυνάμεις. Άλλοι αντιστέκονται, άλλοι αναζητούν πνευματικό καταφύγιο στη θρησκεία, άλλοι γίνονται όργανα του συστήματος, σκοτώνουν και καταπατούν, κατόπιν πλύσης εγκεφάλου ότι είναι ο μόνος τρόπος να διασώσουν την πατρίδα τους. Όλοι όμως οι ήρωες της Αλιέντε είναι ξεχωριστοί, σε όλους διευσδύει στα τρίσβαθα της ψυχοσύνθεσής τους, τους συμπονά και τους καταλαβαίνει.
"... μια χώρα μικρογραφία, μια μικρή κηλίδα στο χάρτη, βουτηγμένη σε μιαν αχανή και θαυμαστή ήπειρο, όπου η πρόοδος έφτανε με καθυστέρηση αιώνων: γη με τυφώνες, σεισμούς, ποτάμια πλατιά σαν θάλασσες, δάση τόσο πυκνά που δεν τα διαπερνάει το φως του ήλιου, έδαφος που στο αιώνιο χώμα του έρπουν ζώα μυθικά και ζουν ανθρώπινα πλάσματα απαράλλαχτα από την αρχή του κόσμου, γεωγραφία ανάστατη όπου γεννιέται κανείς μ ένα αστέρι στο μέτωπο, σημάδι του θαυμαστού, με τρομακτικές οροσειρές, όπου ο αέρας είναι ελαφρύς σαν πέπλο, απόλυτες έρημοι ... εκεί ανακατεύονται όλες οι φυλές στο χωνευτήρι της βίας, ινδιάνοι με φτερά, ταξιδιώτες από μακρινές δημοκρατίες, περιπλανώμενοι μαύροι, Κινέζοι που έφταναν λαθραία μέσα σε κιβώτια με μήλα, καλόγεροι, προφήτες και τύραννοι, όλοι χέρι με χέρι, οι ζωντανοί και τα φαντάσματα"
Μέσα σ αυτή την έντονη κοινωνική συνθήκη, γεννιέται ένας έρωτας. Η Ιρένε, μεγαλοαστή και μάχιμη δημοσιογράφος που μάχεται για το κοινό καλό, σε αντίθεση με τη μητέρα της, που είναι αποστασιοποιημένη από τα κοινωνικά δρώμενα και είναι της νοοτροπίας "μακριά από το σπίτι μου, κι όπου θέλει ας είναι" ερωτεύεται τον Φρανσίσκο, φωτογράφο στο επάγγελμα, γιο φτωχών μεταναστών από την Ισπανία, που έχει μεγαλώσει με στερήσεις αλλά πολλή αγάπη και έναν πατέρα κοινωνικά αφυπνισμένο. Οι δυο τους ερωτεύονται βαθειά, αληθινά, απόλυτα. Τους συνδέει η καθαρή τους ματιά, η αγωνία τους για τον άνθρωπο, το ότι δεν εφησυχάζουν, η αθωότητα των ψυχών τους και στην πορεία του βιβλίου η αποκάλυψη ενός στυγνού εγκλήματος. Και σίγουρα ο έρωτας, που δεν τον ορίζεις, δεν τον επιλέγεις, δεν τον δαμάζεις, τον αφήνεις να κυριεύσει σώμα, ψυχή, μυαλό, και να σε συνεπάρει όταν όλα γύρω σου καταρρέουν- δεν του αντιστέκεσαι, είναι δυνατότερος από εσένα.
"H Iρένε ποτέ δεν είχε ερωτευτεί έτσι, αγνοούσε αυτό το δόσιμο χωρίς φραγμούς, φόβους ή επιφυλάξεις, δεν θυμόταν να είχε νιώσει ποτέ τέτοια απόλαυση, βαθειά επικοινωνία, αμοιβαιότητα. Έκθαμβη, ανακάλυπτε το καινούργιο και εκπληκτικό στις γραμμές του κορμί του φίλου της, τη ζεστασιά του, τη γεύση του, το άρωμά του, το εξερευνούσε κυριεύοντας το, σπέρνοντας το με χάδια μόλις επινοημένα. Ποτέ δεν είχε χαρεί με τόση αγαλλίαση το πανηγύρι των αισθήσεων, πάρε με, κούρσεψέ με, δέξου με, γιατί με τον ίδιο τρόπο σε παίρνω, σε κουρσεύω, σε δέχομαι κι εγώ. "
To βιβλίο ξεχειλίζει από συναισθήματα, από περιγραφές, σε κάθε σελίδα πιάνεται το στομάχι σου είτε από τις ονειρικές ερωτικές περιγραφές, είτε από τις ζωές των ανθρώπων ρημαγμένες από τη βία, το ταπεινωτικό απολυταρχικό στρατοκρατούμενο καθεστώς, τα παράδοξα όπως η ανταλλαγή της επιλληπτικής Εβακχελίνας και το τόσο σκληρό της πεπρωμένο, το θάνατο που έχει σκορπίσει παντού. Σε κάνει κοινωνό της πραγματικότητας που περιγράφει, νιώθεις να συμπάσχεις με όλα τα πρόσωπα, το καθένα ξεχωριστά και οι λυρικές της περιγραφές είναι κομψοτεχνήματα. Έχει μια ανατριχιαστική αισθαντικότητα και σε κάθε χαρακτήρα έχει σκάψει εντυπωσιακά βαθειά και κάνει τον αναγνώστη να σκάψει κι αυτός κάτω από την επιφάνεια για να βρει το κάτι παραπάνω. Είναι ένα αναμφίβολα σπουδαίο κοινωνικό βιβλίο, που έχει εντάξει στοχευμένα τον έρωτα μέσα σ αυτό για να δείξει ότι και στην πιο αποκτηνωμένη κοινωνική συνθήκη, υπάρχουν άνθρωποι αγνοί, που δεν τα παρατάνε, που τα βάζουν με τα τέρατα του συστήματος, που αφυπνίζονται, που παλεύουν για την ελευθερία όλων, την αγάπη, την αξιοπρέπεια, τις αξίες τους. Αναμφίβολα είναι ένα βιβλίο που θα ναι για πάντα στην καρδιά μου, πυξίδα μου, η Αλιέντε μια ακόμα Λατινοαμερικανίδα συγγραφέας που θα θαυμάζω απειριόριστα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου